7 شاعر فارسی زبان مشهور که در قرن معاصر بهترین شعرها را خلق کرده
قرن حاضر شاعران زیادی را به خود دیده است. نیما یوشیج با انقلابی در سبک و فرم شعر، تاثیری بر ادبیات این قرن گذاشت که شعر فارسی را میتوان به بعد و قبل او تقسیم کرد. این تاثیر هم بر شاعران سبک نو موثر بوده و هم موجب تحولاتی در سبک قدیم شعر فارسی شد. در این مطلب 7 شاعر معاصر را معرفی کرده و به جنبههایی از اشعار آنها نگاهی میکنیم.
محمد حسین بهجت (شهریار)
او زادهی سال 1285 در تبریز است. شهریار دانشآموخته دارالفنون بود و سپس در رشته پزشکی تحصیل را ادامه داد. در آن دوران با دختر یکی از امیران ارتش نامزد میکند. اما پس از چند سال این رابطه به هم میخورد و محمدحسین از ادامه تحصیل وامیماند.
شهریار یک شاعر مسلط و تمام عیار بود و در قالبهای زیادی شعر سروده. از جمله قصیده، مثنوی، غزل، رباعی، شعر نیمایی و ...؛ اما غزلیاتش مشهورتر است. غزل معروف «علی ای همای رحمت» را به خاطر ارادت ویژهاش به علی(ع) سرود؛ و میگویند غزل «آمدی جانم به قربانت» را برای معشوقه قدیمیاش سروده.
او 27 شهریور 67 درگذشت، روز درگذشتش را به نام روز شعر و ادب فارسی نامگذاری کردهاند.
احمد شاملو
شاملو (1304 - 1379) از تاثیرگذارترین شعرای معاصر است. او پدید آورنده شعر سپید است؛ گونهای شعر نو معاصر که در آن وزن عروضی رعایت نمیشود ولی آهنگ و موسیقی در آن نمود دارد. این گونهی شعر، تقلیدی از سبک سپید فرانسوی شناخته میشود. او ابتدا تحت تاثیر نیما یوشیج به شعر نیمایی روی آورد و بعد با رها کردن وزن، سبک جدیدی را ایجاد کرد.
شاملو در حوضههای زیادی فعالیت کرد. در زمینه شعر، او ترانههایی برای کودکان سروده، شعرهایی که در وصف همسرش گفته از زیباترین اشعار عاشقانه معاصر اند، و روحیه انقلابیاش در شعرهای سیاسی و اجتماعیش بروز دارد.
دو دفتر شعر «آیدا در آینه» و «آیدا، درخت و خنجر و خاطره» از مشهورترین عاشقانههای او هستند.
هوشنگ ابتهاج (سایه)
ابتهاج زاده 1306 رشت است.
سایه بیشتر غزل سرا است. مضمون اشعارش عاشقانه و اجتماعی بوده و بعضی اشعار او توسط خوانندگان بنام اجرا میشود؛ از جمله تصنیف «تو ای پری کجایی» و «سپیده»
غزلیات سایه از برترینهای غزل فارسی معاصر است. در شیوه به حافظ نزدیک است؛ اما زبانی امروزی، خوش ترکیب و روان دارد. از جمله غزلهای برجسته او: دوزخ روح، شبیخون، خونبها، گریه لیلی، چشمی کنار پنجرهی انتظار و نقش دیگر را میتوان نام برد.
مطلع غزلی از سایه:
مژده بده مژده بده یار پسندید مرا سایهی او گشتم و او بُرد به خورشید مرا
سهراب سپهری
سهراب متولد 1307 کاشان است. سبک شعر سهراب نیمایی است. شعر او خوشخوان و صمیمی است. زبانی ساده، لطیف و روان دارد که تصاویری منسجم خلق میکند. سهراب علاقمند فرهنگ شرق بود و سفرهایی هم به پاکستان، افغانستان، هند، چین و ژاپن داشت. او شعرهایی از زبان ژاپنی و چینی هم ترجمه کرد. دریافتهای او از فرهنگ شرقی در شعرهایش بروز دارد. سهراب به زبانی ساده و روان دیدگاههای انسانمدارانه و آموختههایش از فلسفه ذن را در شعر به تصویر کشیده. در حجم سبز، هفتمین کتاب از مجموعه اشعارش به بهترین شکل آن باورها را بیان کرده است.
سهراب شاعری درونگرا بود و آثارش از جمله طراحی، نقاشی و شعرهایش را در خلوتش؛ «قریه چنار» که در کویرهای اطراف کاشان بود خلق میکرد.
از معروفترین اشعارش میتوان، صدای پای آب، نشانی و مسافر را میتوان نام برد. صدابی پای آب از بلندترین شعرهای نو فارسی است.
مهدی اخوان ثالث
مهدی اخوان ثالث متولد 1307 مشهد بود. او سرودن را از سبک کلاسیک فارسی آغاز کرد و در ادامه شعر نو را انتخاب کرد. زمینهی اشعار اخوان اجتماعی-تاریخی است. شعرش لحنی حماسی دارد و صلابت شعر خراسانی در آن نمود دارد. با این حال سرودههایش شامل نماد و استعارههایی گیرا و ترکیباتی امروزی ست.
اخوان با ترکیب کردن شعر کهن ایرانی و سبک جدید نیمایی و عقاید عدالتخواهانهاش سبکی خاص خود به وجود آورد. این سبک تاثیر عمیقی بر شعر ایرانی معاصر گذاشت.
زمستان یکی از اشعار اخوان ثالث است که تا بحال چندین بار توسط خوانندههای متفاوت اجرا شده است.
فروغ فرخزاد (1313-1345) در عمر کوتاهش 5 دفتر شعر منتشر کرد. شعر او در قالب نیمایی بود و از پیشگامان این حوضهی شعر به شمار میرود.
فروغ شاعر زندگی است. در شعر او همه چیز طبیعی ست و موسیقی از جنبههای قدرتمند شعرهایش است.
اشعار فروغ را در نگاه اول زن بودن شاعر را به ذهن القا میکند. در بین زنان شاعر، اشعار او پیشتاز در بروز روحیات عمیق زنانه است. صمیمیت و صراحت و بیان روشن از ویژگیهای بارز شعر اوست. فروغ در سه کتاب نخستش «اسیر، دیوار، عصیان» مسائل را از چشماندازی زنانه و درونی روایت کرده، ولی در «تولدی دیگر، و ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد» از موضع انسانی به زندگی شخصی و محیط اطرافش پرداخته است. او در دوره اول از احساس میسراید و در دوره دوم به اندیشه روی میآورد.
قیصر امینپور
قیصر امینپور زاده 1337دزفول است. او در سال 57 برای تحصیل در رشته دامپزشکی راهی تهران شد. پس از مدتی به علوم اجتماعی تغییر رشته داد و در نهایت رشته زبان و ادبیات فارسی را انتخاب کرد. سپس در سال 76 از پایاننامه دکترایش دفاع کرد. شعرهای جنگ او از بهترینهای ادبیات جنگ و پایداری ست. او شاعر کودک و نوجوان هم بود و از سال 67 تا 82 سردبیری مجله سروش نوجوان را بر عهده داشت. زبان شعر او برای نسلهای دوم و سوم انقلاب ملموس است. چرا که به زبان همین نسل صحبت میکند. نسلی که از آرمانگرایی به واقعگرایی رسیده و این موجب نو شدن افکار و عقایدشان شده است.
امینپور در 48 سالگی بر اثر بیماری درگذشت.